Văn khấn tảo mộ chuẩn nhất theo phong tục truyền thống
Tảo mộ, hay còn gọi là chạp mả, là một trong những truyền thống lâu đời của người Việt, thường được thực hiện cuối năm để con cháu tỏ lòng biết ơn tới ông bà tổ tiên. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết về các thủ tục và bài văn khấn tảo mộ theo phong tục Việt Nam.
Ý nghĩa của việc tảo mộ
Trước khi tìm hiểu về bài văn khấn, bạn đọc cần nắm được ý nghĩa của việc tảo mộ là gì? Theo đó, tảo mộ không chỉ đơn thuần là việc dọn dẹp cỏ dại và làm sạch nấm mộ, mà còn bao gồm việc sửa sang, tu bổ cho ngôi mộ và chăm sóc cây xanh xung quanh. Sau đó, gia đình đưa hoa và lễ vật đến mộ, thắp hương để mời gọi linh hồn người quá cố về nhà, ăn Tết cùng con cháu.
Tảo mộ không chỉ là dịp để gia đình sum vầy, mà còn là thời điểm để giãi bày những tâm tư, tình cảm với những người đã khuất trong năm qua. Hành động này thể hiện lòng hiếu kính và sự biết ơn của con cháu đối với ông bà, tổ tiên, đồng thời nhắc nhở về đạo lý “chim có tổ, người có tông”. Tảo mộ là biểu tượng của nét đẹp văn hóa tôn kính và tri ân của con người Việt Nam.
Chuẩn bị lễ và mâm cúng tảo mộ
Chuẩn bị đúng và đủ các vật phẩm cúng lễ trước khi đọc văn khấn là bước quan trọng khi thực hiện nghi thức tảo mộ. Dưới đây là cách sắm lễ và mâm cúng tảo mộ:
Những lễ vật không thể thiếu:
- Đèn: Để chiếu sáng và đưa linh hồn người đã khuất về chứng kiến.
- Trà và rượu: Thường được sử dụng để thắp hương và làm lễ.
- Nước trong và tiền vàng: Biểu tượng cho phú quý.
- Trầu cau, nhang và trái cây: Các vật phẩm này để người đã khuất hưởng dụng.
Lễ chay hoặc lễ mặn:
- Lễ chay: Bao gồm bánh, gạo, muối, chén mật và xôi chè. Thường được chuẩn bị theo truyền thống gia đình.
- Lễ mặn: Có thêm chân giò, gà luộc hoặc khoanh giò.
Tất cả những công việc như dọn dẹp, sửa sang và làm lễ đều cần xuất phát từ tâm. Con cháu nên làm mọi thứ với lòng thành và sự biết ơn đối với ông bà, tổ tiên.
Ngoài việc cúng tại mộ, gia đình cũng nên chuẩn bị mâm cúng thanh minh tại nhà để thờ cúng tổ tiên. Mâm cúng thanh minh thường bao gồm các món ăn truyền thống và các vật phẩm cúng như hương, hoa, trái cây.
Văn khấn tảo mộ cuối năm
Sau đây là bài văn khấn mà con cháu làm lễ khi đi tảo mộ:
“Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương. Con kính lạy ngài Địa tạng Vương Bồ Tát.
Con kính lạy ngài Kim Niên Đương cai Thái Tuế Chí đức Tôn thần, Kim niên hành binh, Công tào Phán quan.
Con kính lạy ngài Bản cảnh Thành Hoàng Chư vị Đại Vương quản cai nơi nghĩa trang.
Con kính lạy Ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa Tôn thần.
Con kính lạy các ngài Ngũ phương, Ngũ thổ Long Mạch Tôn thần, các ngài Tiền Chu tước, Hậu Huyền vũ, Tả Thanh Long, Hữu Bạch Hổ cùng liệt vị Tôn Thần cai quản trong nơi nghĩa trang này.
Con kính lạy hương linh cụ:…
Hôm nay là ngày… tháng Chạp năm …, năm cũ sắp qua, năm mới sắp đến.
Tín chủ (chúng) con là:…
Ngụ tại:…
Chúng con sắm sanh phẩm vật, hương hoa trà quả, kim ngân tài mã, dâng hiến trình cáo Tôn thần, kính rước vong linh bản gia tiên tổ chúng con là:… có phần mộ táng tại… được về với gia đình đón mừng năm mới, để cho cháu con được phụng sự trong tiết xuân thiên, báo đáp ân thâm, tỏ lòng hiếu kính. Cúi xin Tôn thần, Phủ thùy doãn hứa.
Âm dương cách trở
Bát nước nén hương
Thành tâm kính lễ
Cúi xin chứng giám. Phù hộ độ trì
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)”
(Theo Văn khấn cổ truyền Việt Nam – NXB Văn Hóa Thông tin)
Những điều cần lưu ý khi đi tảo mộ
Ngày giờ tảo mộ: Ngày giờ tảo mộ do gia đình tự chọn và thống nhất, thường vào những ngày cuối tuần để con cháu có thể về đông đủ. Lễ tảo mộ thực hiện sau ngày cúng ông Táo (23 tháng Chạp) đến chiều 30 Tết (29 nếu tháng thiếu).
Cách tảo mộ đúng phong tục: Người đi tảo mộ cần chuẩn bị lễ vật, có thể là món chay hoặc mặn tùy theo truyền thống gia đình. Lễ chay cần thêm bánh, gạo, muối, chén mật, chè nếp và các loại thực phẩm truyền thống khác.
Sau khi sửa sang và quét dọn lăng mộ, con cháu mang hương hoa và lễ vật để thắp hương khấn và vái thần linh, ông bà tổ tiên, mời ông bà về đón Tết cùng con cháu.
Làm lễ hóa vàng: Trong khi chờ hương tàn, con cháu có thể bắt đầu dọn dẹp, sửa sang lăng mộ. Khi hương cháy hơn 2/3, lễ tạ được tiến hành và gia chủ thực hiện lễ hóa vàng.
Lưu ý khác: Tảo mộ không chỉ là việc chuẩn bị mâm lễ đầy ắp, mà còn là tấm lòng thành của con cháu với ông bà, tổ tiên. Lưu ý không cười đùa, giẫm đạp lên mộ, gọi tên nhau, phá hoại mộ, chửi bới, chụp ảnh,… Trong quá trình sửa sang, dọn dẹp, hạn chế chỉ dọn dẹp mặt trước mà nên dọn cả 4 mặt, đồng thời tránh làm ảnh hưởng đến sự yên bình của lăng mộ. Con gái đến tháng và phụ nữ mang thai nên kiêng kỵ việc viếng mộ trong dịp này.
Xem thêm: Văn khấn xin bán đất được thuận lợi và nhiều lộc
Xem thêm: Tìm hiểu bài văn khấn đổi tên chuẩn tâm linh
Trên đây là chia sẻ về bài văn khấn tảo mộ và những phong tục khi đi tảo mộ. Bạn hãy ghi lại để thực hiện đúng theo phong tục cổ truyền của người Việt Nam.